1
Po trzech dniach od objęcia urzędowania w prowincji udał się Festus z Cezarei do Jeruszalem.
2
Arcykapłani i najznakomitsi Judejczycy wnieśli do niego skargę przeciwko Pawłowi i prosili usilnie
3
o ustępstwo, ze szkodą dla Pawła, aby kazał go przysłać do Jeruszalem. Przygotowali bowiem zasadzkę, aby go zgładzić w drodze.
4
Ale Festus odpowiedział, że Paweł znajduje się pod strażą w Cezarei i że on sam wkrótce tam wyruszy:
5
«Niech więc pełnomocnicy wasi - rzekł - udadzą się razem ze mną i niechże go oskarżą, jeśli ten człowiek popełnił coś złego».
6
Spędziwszy wśród nich nie więcej jak osiem lub dziesięć dni, udał się do Cezarei. Następnego dnia zasiadłszy do sprawowania sądu kazał przyprowadzić Pawła.
7
Kiedy ten przyszedł, otoczyli go Judejczycy przybyli z Jeruszalem i stawiali wiele ciężkich zarzutów, których nie mogli udowodnić.
8
Paweł bronił się: «Nie wykroczyłem w niczym ani przeciwko Prawu Judejskiemu, ani przeciwko świątyni, ani przeciwko Cezarowi».
9
Festus, chcąc zrobić Judejczykom ustępstwo, odpowiedział Pawłowi: «Czy chcesz się udać do Jeruszalem i tam odpowiadać w tej sprawie przede mną?»
10
«Stoję przed sądem Cezara - odpowiedział Paweł - i przed nim należy mnie sądzić. Judejczykom nic nie zawiniłem, o czym ty wiesz doskonale.
11
Jeżeli zawiniłem i popełniłem coś podpadającego pod karę śmierci, nie wzbraniam się umrzeć. Ale jeśli nie zrobiłem nic z tego, o co mnie oskarżają, nikt nie może mnie im wydać. Odwołuję się do Cezara!»
12
Wtedy Festus porozumiał się z radą i odpowiedział: «Odwołałeś się do Cezara - do Cezara się udasz».
13
Po upływie kilku dni król Agryppa i Berenike przybyli do Cezarei powitać Festusa.
14
Gdy przebywali tam dłuższy czas, Festus przedstawił królowi sprawę Pawła: «Feliks pozostawił w więzieniu pewnego człowieka - powiedział.
15
Gdy byłem w Jeruszalem, arcykapłani i starsi Judejscy wnieśli przeciw niemu skargę, żądając dla niego wyroku skazującego.
16
Odpowiedziałem im: Rzymianie nie mają zwyczaju skazywania kogokolwiek na śmierć, zanim oskarżony nie stanie wobec oskarżycieli i nie będzie miał możności bronienia się przed zarzutami.
17
A kiedy przybyli tutaj bez żadnej zwłoki, sprawując następnego dnia sądy, kazałem przyprowadzić tego człowieka.
18
Oskarżyciele nie wnieśli przeciwko niemu żadnej skargi o przestępstwa, które podejrzewałem.
19
Mieli z nim tylko spory o ich wierzenia i o jakiegoś zmarłego Jeszu, o którym Paweł twierdzi, że żyje.
20
Nie znając się na tych rzeczach, zapytałem, czy nie zechciałby udać się do Jeruszalemu i tam odpowiadać przed sądem w tych sprawach.
21
Ponieważ Paweł zażądał, aby go zatrzymać do wyroku Cezara, kazałem go strzec, dopóki go nie odeślę do Najdostojniejszego».
22
«Chciałbym i ja posłuchać tego człowieka» - [powiedział] Agryppa do Festusa. [A on] odpowiedział: «Jutro go usłyszysz».
23
Kiedy nazajutrz Agryppa i Berenike przybyli z wielką okazałością i weszli do sali posłuchań wraz z trybunami i najwybitniejszymi obywatelami miasta, na rozkaz Festusa wprowadzono Pawła.
24
«Królu Agryppo - przemówił Festus - i wszyscy tutaj obecni! Widzicie tego, z powodu którego nachodziło mnie mnóstwo Judejczyków zarówno w Jeruszalem, jak tutaj, wołając, że nie powinien on żyć dłużej.
25
Lecz ja się przekonałem, że on nie popełnił nic podpadającego pod karę śmierci. A kiedy odwołał się do Najdostojniejszego, postanowiłem go odesłać.
26
Nie mogę jednak napisać władcy nic pewnego w jego sprawie, dlatego stawiłem go przed wami, a zwłaszcza przed tobą, królu Agryppo, abym po przesłuchaniu miał co napisać.
27
Bo wydaje mi się nierozsądne posyłać więźnia bez podania stawianych mu zarzutów».
1
«Wolno ci mówić w swojej obronie» - powiedział Agryppa do Pawła. Wtedy Paweł wyciągnąwszy rękę rozpoczął mowę obronną:
2
«Uważam to za szczęście, że mogę dzisiaj bronić się przeciwko wszystkim zarzutom, jakie stawiają Judejczycy, przed tobą, królu Agryppo,
3
który najlepiej znasz wszystkie zwyczaje i spory Judejczyków. Dlatego proszę, wysłuchaj mnie cierpliwie!
4
Wszyscy Judejczycy znają moje życie. Od początku upływało ono wśród mego narodu w Jeruszalem.
5
Wiedzą o mnie od dawna - gdybyż chcieli zaświadczyć! - że żyłem według [zasad] najsurowszego stronnictwa naszej religii jako faryzeusz.
6
A teraz stoję przed sądem, gdyż spodziewam się obietnicy, danej przez Boga ojcom naszym,
7
której spełnienia ma nadzieję doczekać się dwanaście naszych pokoleń, służących Bogu wytrwale we dnie i w nocy. Z powodu tej nadziei, królu, oskarżyli mnie Judejczycy.
8
Dlaczego uważacie za nieprawdopodobne, że Bóg wskrzesza umarłych?
9
Przecież mnie samemu zdawało się, że powinienem gwałtownie występować przeciw imieniu Jeszu Nazarejczyka.
10
Uczyniłem to też w Jeruszalem i wziąwszy upoważnienie od arcykapłanów, wtrąciłem do więzienia wielu świętych, głosowałem przeciwko nim, gdy ich skazywano na śmierć,
11
i często przymuszałem ich karami do bluźnierstwa we wszystkich synagogach. Prześladowałem ich bez miary i ścigałem nawet po innych miastach.
12
Tak jechałem do Damaszku z upoważnienia i z polecenia najwyższych kapłanów.
13
W południe podczas drogi ujrzałem, o królu, światło z nieba, jaśniejsze od słońca, które ogarnęło mnie i moich towarzyszy podróży.
14
Kiedyśmy wszyscy upadli na ziemię, usłyszałem głos, który mówił do mnie po hebrajsku: "Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz? Trudno ci wierzgać przeciwko ościeniowi".
15
"Kto jesteś, Panie?" - zapytałem. A Pan odpowiedział: "Ja jestem Jeszu, którego ty prześladujesz.
16
Ale podnieś się i stań na nogi, bo ukazałem się tobie po to, aby ustanowić cię sługą i świadkiem tego, co zobaczyłeś, i tego, co ci objawię.
17
Obronię cię przed ludem i przed poganami, do których cię posyłam,
18
abyś otworzył im oczy i odwrócił od ciemności do światła, od władzy oszczercy(szatana) do Boga. Aby przez wiarę we Mnie otrzymali odpuszczenie uchybień(grzechów) i dziedzictwo ze świętymi".
19
Temu widzeniu z nieba nie mogłem się sprzeciwić, królu Agryppo!
20
Lecz nawoływałem najpierw mieszkańców Damaszku i Jeruszalem, a potem całej ziemi judzkiej, i narodów, aby skorygowały sposób myślenia i nawrócili się do Boga, i pełnili uczynki wynikające ze skruchy.
21
Z tego powodu pochwycili mnie Judejczycy w świątyni i usiłowali zabić.
22
Ale z pomocą Bożą żyję do dzisiaj i daję świadectwo małym i wielkim, nie głosząc nic ponad to, co przepowiedzieli Prorocy i Mojżesz
23
że Mesjasz ma cierpieć, że pierwszy zmartwychwstanie, że głosić będzie światło zarówno ludowi, jak i hellenom(poganom)».
24
«Tracisz rozum, Pawle - zawołał głośno Festus, gdy on tak się bronił - wielka nauka doprowadza cię do utraty rozsądku».
25
«Nie tracę rozumu, dostojny Festusie - odpowiedział Paweł - lecz słowa, które mówię, są prawdziwe i przemyślane.
26
Zna te sprawy król, do którego śmiało mówię. Jestem przekonany, że nic z nich nie jest mu obce. Nie działo się to bowiem w jakimś zapadłym kącie.
27
Czy wierzysz, królu Agryppo, Prorokom? Wiem, że wierzysz».
28
Na to Agryppa do Pawła: «Niewiele brakuje, a przekonałbyś mnie i zrobił ze mnie pomazańcowego».
29
A Paweł: «Dałby Bóg, aby prędzej lub później nie tylko ty, ale też wszyscy, którzy mnie dzisiaj słuchają, stali się takimi, jakim ja jestem, z wyjątkiem tych więzów».
30
Na to wstał król i namiestnik, i Berenike, i ci, którzy z nimi wzięli udział w posiedzeniu.
31
Kiedy odeszli, mówili jedni do drugich: «Ten człowiek nie uczynił nic podpadającego pod karę śmierci lub więzienia».
32
A Agryppa powiedział do Festusa: «Możnaby zwolnić tego człowieka, gdyby się nie odwołał do Cezara».
1
Kiedy nasz odjazd do Italii został postanowiony, oddano Pawła razem z innymi więźniami setnikowi cesarskiej kohorty, imieniem Juliusz.
2
Wsiedliśmy na okręt adramyteński, płynący do portów Azji, i odpłynęliśmy. Był też z nami Arystarch, Macedończyk z Tesaloniki.
3
Następnego dnia przypłynęliśmy do Sydonu, a Juliusz, który odnosił się życzliwie do Pawła, pozwolił mu pójść do przyjaciół i zaopatrzyć się [na drogę].
4
Stamtąd popłynęliśmy wzdłuż Cypru, dlatego że wiatry były przeciwne.
5
Przepłynęliśmy morze koło Cylicji i Pamfilii i przybyliśmy do Myry w Licji.
6
Tam setnik znalazł okręt aleksandryjski, płynący do Italii, i umieścił nas na nim.
7
Dość długo płynęliśmy wolno i znaleźliśmy się zaledwie na wysokości Knidos. Ponieważ wiatr nie pozwalał nam przybić do brzegu, popłynęliśmy wzdłuż Krety w kierunku Salmone.
8
I płynąc z trudem wzdłuż jej brzegów, przybiliśmy do pewnego miejsca, zwanego Dobre Porty, blisko którego było miasto Lasaia.
9
Upłynęło już wiele czasu i żegluga stała się niebezpieczna, dlatego że minął już post. Paweł przestrzegał:
10
«Ludzie - mówił do nich - widzę, że żegluga zagraża niebezpieczeństwem i wielką szkodą nie tylko ładunkowi i okrętowi, ale i naszemu życiu».
11
Ale setnik ufał bardziej sternikowi i właścicielowi okrętu aniżeli słowom Pawła.
12
Ponieważ port nie nadawał się do przezimowania, większość postanowiła odpłynąć stamtąd, spodziewając się dostać jakoś na przezimowanie do portu Feniks na Krecie, wystawionego na wiatry południowo - zachodnie i północno - zachodnie.
13
Kiedy powiał wiatr z południa, podnieśli kotwicę, przekonani, że zdołają wykonać zamiar, i popłynęli wzdłuż brzegów Krety.
14
Niedługo jednak potem spadł od jej strony gwałtowny wiatr, zwany euraquilo.
15
Gdy okręt został porwany i nie mógł stawić czoła wiatrowi, zdaliśmy się na jego łaskę i poniosły nas fale.
16
Podpłynąwszy pod pewną wyspę, zwaną Kauda, z trudem zdołaliśmy uchwycić łódź ratunkową,
17
a po wciągnięciu jej zabezpieczono okręt, opasując go linami. Z obawy, aby nie wpaść na Syrtę, zrzucili ruchomą kotwicę i tak się zdali na fale.
18
Ponieważ miotała nami gwałtowna burza, [żeglarze] zaczęli nazajutrz pozbywać się ładunku,
19
a trzeciego dnia wyrzucili własnoręcznie sprzęt okrętowy.
20
Kiedy przez wiele dni ani słońce się nie pokazało, ani gwiazdy, a niesłabnąca nawałnica szalała, znikła już wszelka nadzieja naszego ocalenia.
21
A gdy już ludzie nawet jeść nie chcieli, powiedział do nich Paweł: «Trzeba było posłuchać mnie i nie odpływać od Krety, i oszczędzić sobie tej niedoli i szkody.
22
A teraz radzę wam być dobrej myśli, bo nikt z was nie zginie, tylko okręt.
23
Tej nocy ukazał mi się posłaniec(anioł) Boga, do którego należę i któremu służę, i powiedział:
24
"Nie bój się, Pawle, musisz stanąć przed Cezarem i Bóg podarował ci wszystkich, którzy płyną razem z tobą".
25
Bądźcie więc dobrej myśli, bo ufam Bogu, że będzie tak, jak mi powiedziano.
26
Musimy przecież dopłynąć do jakiejś wyspy».
27
Kiedy zapadła czternasta noc, a nas rzucało po Adriatyku, zdawało się około północy żeglarzom, że zbliżają się do jakiegoś lądu.
28
Spuścili sondę i stwierdzili dwadzieścia sążni. Nieco dalej spuścili ją znowu i stwierdzili piętnaście sążni.
29
Lękając się, abyśmy nie wpadli na skały, zrzucili z rufy cztery kotwice i wyczekiwali świtu.
30
Kiedy żeglarze, usiłując zbiec z okrętu, spuścili łódź na morze pod pozorem zarzucenia kotwicy z dziobu okrętu,
31
rzekł Paweł do setnika i żołnierzy: «Jeśli ci nie zostaną na okręcie, wy nie potraficie się uratować».
32
Wtedy żołnierze przecięli liny od łodzi i pozwolili jej spaść do morza.
33
Kiedy zaczynało świtać, Paweł zachęcał wszystkich do posiłku: «Dzisiaj już czternasty dzień trwacie w oczekiwaniu, o głodzie i bez żadnego posiłku.
34
Dlatego proszę was, abyście się posilili; bo to przyczyni się do waszego ocalenia; nikomu bowiem z was włos z głowy nie spadnie».
35
Po tych słowach wziął chleb, złożył Bogu dziękczynienie na oczach wszystkich i ułamawszy zaczął jeść.
36
Wtedy wszyscy nabrali otuchy i posilili się.
37
A było nas wszystkich na okręcie dwustu siedemdziesięciu sześciu.
38
Kiedy się najedli, ulżyli okrętowi, wyrzucając zboże do morza.
39
Gdy dzień nastał, nie rozpoznali lądu, widzieli jednak jakąś zatokę o płaskim wybrzeżu, do którego chcieli - jeśliby się dało - doprowadzić okręt.
40
Poodcinali kotwice i zostawili je w morzu. Równocześnie rozluźnili wiązania sterowe, nastawili pod wiatr przedni żagiel i zmierzali ku brzegowi.
41
Wpadli jednak na mieliznę i osadzili na niej okręt. Dziób okrętu zarył się i pozostał nieruchomy, a rufa zaczęła się rozpadać pod naporem fal.
42
Żołnierze postanowili pozabijać więźniów, aby który nie uciekł po dopłynięciu do brzegu.
43
Lecz setnik, chcąc ocalić Pawła, przeszkodził ich zamiarowi. Rozkazał, aby ci, co umieją pływać, skoczyli pierwsi do wody i wyszli na brzeg,
44
pozostali zaś [dopłynęli] jedni na deskach, a drudzy na resztkach okrętu. W ten sposób wszyscy cało znaleźli się na lądzie.
1
Po ocaleniu dowiedzieliśmy się, że wyspa nazywa się Malta.
2
Tubylcy okazywali nam niespotykaną życzliwość; rozpalili ognisko i zgromadzili nas wszystkich przy nim, bo zaczął padać deszcz i zrobiło się zimno.
3
Kiedy Paweł nazbierał wielką naręcz chrustu i nałożył do ognia żmija, która wypełzła na skutek gorąca, uczepiła się jego ręki.
4
Gdy tubylcy zobaczyli gada, wiszącego u jego ręki, mówili jeden do drugiego: «Ten człowiek jest na pewno mordercą, bo choć wyszedł cało z morza, bogini zemsty nie pozwala mu żyć».
5
On jednak strząsnął gada w ogień i nic nie ucierpiał.
6
Tamci spodziewali się, że opuchnie albo nagle padnie trupem. Lecz gdy długo czekali i widzieli, że nie stało mu się nic złego, zmieniwszy zdanie mówili, że jest bogiem.
7
W sąsiedztwie tego miejsca znajdowały się posiadłości namiestnika wyspy imieniem Publiusz, który nas przyjął i po przyjacielsku przez trzy dni gościł.
8
Ojciec Publiusza leżał właśnie chory na gorączkę i biegunkę. Paweł poszedł do niego i pomodliwszy się położył na nim ręce i uzdrowił go.
9
Po tym wszystkim przychodzili również inni chorzy na wyspie i byli uzdrawiani.
10
Oni to okazali nam wielki szacunek, a gdyśmy odjeżdżali, przynieśli wszystko, co nam było potrzebne.
11
Po trzech miesiącach odpłynęliśmy na okręcie aleksandryjskim z godłem Dioskurów, który przezimował na wyspie.
12
Przybywszy do Syrakuz, pozostaliśmy trzy dni.
13
Stąd płynąc wzdłuż wybrzeża przybyliśmy do Regium i po jednym dniu, gdy powiał wiatr południowy, nazajutrz przybyliśmy do Puteoli.
14
Tam spotkaliśmy braci i zostaliśmy na ich prośbę siedem dni. Tak przybyliśmy do Rzymu.
15
Tamtejsi bracia, dowiedziawszy się o nas, wyszli nam naprzeciw aż do Forum Appiusza i Trzech Gospód. Ujrzawszy ich, Paweł podziękował Bogu i nabrał otuchy.
16
Gdyśmy weszli do Rzymu, pozwolono Pawłowi mieszkać prywatnie razem z żołnierzem, który go pilnował.
17
Po trzech dniach poprosił do siebie najznakomitszych Judejczyków. A kiedy się zeszli, mówił do nich: «Nie uczyniłem, bracia, nic przeciwko narodowi lub zwyczajom ojczystym, a jednak wydany zostałem jako więzień w ręce Rzymian,
18
którzy po rozpatrzeniu sprawy chcieli mnie wypuścić, dlatego że nie popełniłem nic zasługującego na śmierć.
19
Ponieważ jednak Judejczycy sprzeciwiali się temu, musiałem odwołać się do Cezara - bynajmniej nie w zamiarze oskarżenia w czymkolwiek mojego narodu.
20
Dlatego też zaprosiłem was, aby się z wami zobaczyć i rozmówić, bo dla nadziei Iszraela dźwigam te kajdany».
21
A oni rzekli do niego: «Nie otrzymaliśmy o tobie ani listów z Judei, ani też nikt z braci nie przybył i nie oznajmił, ani nie mówił o tobie nic złego.
22
Chcemy jednak usłyszeć od ciebie, co myślisz, bo wiadomo nam o tym stronnictwie, że wszędzie spotyka się ze sprzeciwem».
23
Wyznaczywszy mu dzień, w większej liczbie przyszli do niego do mieszkania, a on przytaczał im świadectwa o królestwie Bożym; od rana aż do wieczora przekonywał ich o Jeszu na podstawie Prawa Mojżeszowego i Proroków.
24
Jedni dali się przekonać o tym, co mówił, drudzy nie wierzyli.
25
Poróżnieni między sobą zabierali się do odejścia. Wtedy Paweł powiedział to jedno: «Trafnie rzekło Tchnienie Święte do ojców waszych przez proroka Izajasza:
26
Idź do tego ludu i powiedz: Usłyszycie dobrze, ale nie zrozumiecie, i dobrze będziecie widzieć, a nie zobaczycie.
27
Bo otępiało serce tego ludu. Usłyszeli niechętnie i zamknęli oczy, aby przypadkiem nie zobaczyli oczami i uszami nie usłyszeli, i nie zrozumieli sercem, i nie nawrócili się, i abym ich nie uleczył.
28
Wiedzcie więc, że to zbawienie Boże posłane jest do pogan, a oni będą słuchać».
29
"Kiedy to powiedział, Judejczycy wyszli od niego spierając się zawzięcie ze sobą".
30
Przez całe dwa lata pozostał w wynajętym przez siebie mieszkaniu i przyjmował wszystkich, którzy do niego przychodzili,
31
głosząc królestwo Boże i nauczając o Panu Jeszu Pomazańcu zupełnie swobodnie, bez przeszkód.