| 1 | Jeszu, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie. | [ref] |
| 2 | Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami:
| [ref] |
| 3 | Szczęśliwi [błogosławieni] ubodzy [żebrzący, pokorni, kucający] tchnieniu [duchowi], albowiem do nich należy królestwo [władztwo] niebios. | [ref] |
| 4 | Szczęśliwi [błogosławieni], przygnębieni [zasmuceni, zrozpaczeni, żałujący], gdyż oni (będą) pocieszeni. | [ref] |
| 5 | Szczęśliwi cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię. | [ref] |
| 6 | Szczęśliwi, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. | [ref] |
| 7 | Szczęśliwi miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią. | [ref] |
| 8 | Szczęśliwi czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą. | [ref] |
| 9 | Szczęśliwi, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi. | [ref] |
| 10 | Szczęśliwi, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebios. | [ref] |
| 11 | Szczęśliwi jesteście, gdy wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was. | [ref] |
| 12 | Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie. Tak bowiem prześladowali proroków, którzy byli przed wami. | [ref] |
| 13 | Wy jesteście solą dla ziemi. Lecz jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić? Na nic się już nie przyda, chyba na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi. | [ref] |
| 14 | Wy jesteście światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze. | [ref] |
| 15 | Nie zapala się też światła i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, aby świeciło wszystkim, którzy są w domu. | [ref] |
| 16 | Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie. | [ref] |
| 17 | Nie myślcie, że przyszedłem zburzyć [rozsypać] prawo lub proroków. Nie przyszedłem zburzyć [rozsypać], ale dopełnić. | [ref] |
| 18 | Amen. bowiem powiadam wam: Aż do cokolwiek przeszło [przeminęło] niebo i ziemia, jota jedna lub jedna kreska nie przeszła [przeminęła] z dala od prawa aż do cokolwiek stanie się. | [ref] |
| 19 | Ktokolwiek jeśli więc rozluźniłby [rozwiązałby] jedno (z) poleceń tych najmniejszych, i uczyłby tak ludzi, najmniejszym nazwany (będzie) w Królestwie Niebios. Którykolwiek zaś uczyniłby i uczył ten wielkim nazwany (będzie) w Królestwie Niebios. | [ref] |
| 20 | Bo powiadam wam: Jeśli wasza prawość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebios. | [ref] |
| 21 | Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj!; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi. | [ref] |
| 22 | Ja zaś powiadam wam: Każdy, zagniewany (na) brata swojego, podlega sądowi, który zaś kolwiek powiedziałby bratu swojemu Pustaku, podlega sanhedrynowi, kto zaś kolwiek powiedziałby głupcze [idioto], podlegał będzie Gehennie ognia. | [ref] |
| 23 | Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie | [ref] |
| 24 | zostaw tam dar swój przed ołtarzem, a najpierw idź i pogódź się z bratem swoim! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj! | [ref] |
| 25 | Stań się szybko życzliwy dla swojego przeciwnika, dopóki jesteś z nim w drodze, by cię przeciwnik nie podał sędziemu, a sędzia dozorcy, i aby nie wtrącono cię do więzienia. | [ref] |
| 26 | Amen, powiadam ci: nie wyjdziesz stamtąd, aż zwrócisz ostatni grosz. | [ref] |
| 27 | Słyszeliście, że powiedziano: Nie cudzołóż! | [ref] |
| 28 | A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa. | [ref] |
| 29 | Jeśli więc prawe twoje oko jest ci powodem do grzechu, wyłup je i odrzuć od siebie. Lepiej bowiem jest dla ciebie, gdy zginie jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało miało być wrzucone do Gehenny. | [ref] |
| 30 | I jeśli prawa twoja ręka jest ci powodem do grzechu, odetnij ją i odrzuć od siebie. Lepiej bowiem jest dla ciebie, gdy zginie jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało miało iść do Gehenny. | [ref] |
| 31 | Powiedziano też: Jeśli kto chce oddalić swoją żonę, niech jej da list rozwodowy | [ref] |
| 32 | A ja wam powiadam: Każdy, kto oddala swoją żonę - poza wypadkiem nierządu - naraża ją na cudzołóstwo; a kto by oddaloną wziął za żonę, dopuszcza się cudzołóstwa. | [ref] |
| 33 | Słyszeliście również, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi | [ref] |
| 34 | A Ja wam powiadam: Wcale nie przysięgajcie, ani na niebo, bo jest tronem Bożym; | [ref] |
| 35 | ani na ziemię, bo jest podnóżkiem stóp Jego; ani na Jeruszalem, bo jest miastem wielkiego Króla. | [ref] |
| 36 | Ani na swoją głowę nie przysięgaj, bo nie możesz nawet jednego włosa uczynić białym albo czarnym. | [ref] |
| 37 | Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi. | [ref] |
| 38 | Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb! | [ref] |
| 39 | A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi! | [ref] |
| 40 | Temu, kto chce prawować się z tobą i wziąć twoją szatę, odstąp i płaszcz! | [ref] |
| 41 | Zmusza cię kto, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź dwa tysiące! | [ref] |
| 42 | Daj temu, kto cię prosi, i nie odwracaj się od tego, kto chce pożyczyć od ciebie. | [ref] |
| 43 | Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela [wroga] swego będziesz nienawidził [mniej miłował] | [ref] |
| 44 | A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują; | [ref] |
| 45 | tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. | [ref] |
| 46 | Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? | [ref] |
| 47 | I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i narody tego nie czynią? | [ref] |
| 48 | Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebiański. | [ref] |