Także w każdej krainie, i w każdem mieście, i na wszelkiem miejscu, gdziekolwiek rozkaz królewski, i wyrok jego doszedł, mieli Żydzi wesele, radość, uczty, i dzieó ucieszny; a wiele z narodów onych krain zostawali Żydami; albowiem strach był przypadł od Żydów na nie.

Oto dni idą, mówi Pan, w których posieję dom Izraelski i dom Judzki nasieniem człowieczem i nasieniem bydlęcem;

Nabuchodonozor król uczynił obraz złoty, którego wysokość była na sześćdziesiąt łokci, a szerokość jego na sześć łokci, i postawił go na polu Dura w krainie Babiloóskiej.

Tedy się zgromadzili książęta, starostowie i hetmani, starsi, poborcy, w prawach biegli, urzędnicy, i wszyscy przełożeni nad krainami ku poświęcaniu obrazu, który był wystawił Nabuchodonozor król, i stanęli przed obrazem, który był wystawił Nabuch odonozor.

Skoro usłyszycie głos trąby, piszczałki, lutni, skrzypiec, harfy, symfonału, i wszelakiego instrumentu muzyki, upadnijcie a kłaniajcie się obrazowi złotemu, który wystawił król Nabuchodonozor;

Bom oto Ja rozkazał, a rozmiecę między wszystkie narody dom Izraelski jako miotana bywa pszenica na przetaku, tak, iż nie przepadnie i kamyk na ziemię.

Będą też ostatki Jakóbowe między poganami w pośrodku wielu narodów jako lew między zwierzętami leśnemi, a jako szczenię lwie między trzodą owiec, które gdy idzie, a depcze i łapie, niemasz nikogo, ktoby wydarł.

 Szaweł zaś zgadzał się na zabicie go. Wybuchło wówczas wielkie prześladowanie społeczności powołanych w Jeruszalem. Wszyscy, z wyjątkiem Wysłanników(Apostołów), rozproszyli się po okolicach Judei i Samarii.

Ci, którzy się rozproszyli, głosili w drodze słowo.

Ci, których rozproszyło prześladowanie, jakie wybuchło z powodu Szczepana, dotarli aż do Fenicji, na Cypr i do Antiochii, głosząc słowo samym tylko Judejczykom.

 A ręka Pańska była z nimi, bo wielka liczba uwierzyła i nawróciła się do Pana. 

W Antiochii, w społeczności powołanych, byli prorokami i nauczycielami: Barnaba i Szymon zwany Niger, Lucjusz Cyrenejczyk i Manaen, który wychowywał się razem z Herodem tetrarchą, i Szaweł.

Wtedy po poście i modlitwie oraz po włożeniu na nich rąk, wyprawili ich.

 Gdy przybyli do Salaminy, głosili słowo Boże w synagogach judejskich; mieli też Jana do pomocy.

który należał do otoczenia prokonsula Sergiusza Pawła, człowieka roztropnego. Ten, wezwawszy Barnabę i Szawła, chciał słuchać słowa Bożego.

Ale Szaweł, który także zwie się Paweł, napełniony Tchnieniem Świętym spojrzał na niego uważnie i rzekł:

Teraz dotknie cię ręka Pańska: będziesz niewidomy i przez pewien czas nie będziesz widział słońca». Natychmiast spadły na niego mrok i ciemność. I chodząc wkoło, szukał kogoś, kto by go poprowadził za rękę.

 Odpłynąwszy z Pafos, Paweł i jego towarzysze przybyli do Perge w Pamfilii, a Jan wrócił do Jeruszalem, odłączywszy się od nich. 

 Po odczytaniu Prawa i Proroków przełożeni synagogi posłali do nich i powiedzieli: «Przemówcie, bracia, jeżeli macie jakieś słowo zachęty dla ludu». 

Bóg tego ludu iszraelskiego wybrał ojców naszych i wywyższył lud na obczyźnie w ziemi egipskiej i wyprowadził go z niej mocnym ramieniem. 

 I wytępiwszy siedem szczepów w ziemi Kanaan oddał im ziemię ich w dziedzictwo,

Później poprosili o króla, i dał im Bóg na lat czterdzieści Saula, syna Kisza z pokolenia Beniamina.

 Z jego to potomstwa, stosownie do obietnicy, wyprowadził Bóg Iszraelowi Zbawiciela Jeszu.

 A pod koniec swojej działalności Jan mówił: "Ja nie jestem tym, za kogo mnie uważacie. Po mnie przyjdzie Ten, któremu nie jestem godny rozwiązać sandałów na nogach". 

bo mieszkańcy Jeruszalem i ich zwierzchnicy nie uznali Go, i potępiając Go wypełnili głosy Proroków, odczytywane co szabat. 

A gdy wykonali wszystko, co było o Nim napisane, zdjęli Go z krzyża i złożyli w grobie.

 a On ukazywał się przez wiele dni tym, którzy z Nim razem poszli z Galilei do Jeruszalem, a teraz dają świadectwo o Nim przed ludem. 

że Bóg spełnił ją wobec nas jako ich dzieci, wskrzesiwszy Jeszu. Tak też jest napisane w psalmie drugim: Ty jesteś moim Synem, Jam Ciebie dziś zrodził. 

 Dlatego i w innym miejscu mówi: Nie dozwolisz, aby Twój Święty uległ skażeniu. 

Lecz nie uległ skażeniu Ten, którego Bóg wskrzesił. 

 W Ikonium weszli tak samo do synagogi judejskiej i przemawiali, tak że wielka liczba Judejczyków i pogan uwierzyła.

 Pozostali tam dość długi czas i nauczali odważnie, ufni w Pana, który potwierdzał słowo swej łaski cudami i znakami, dokonywanymi przez ich ręce. 

Gdy jednak dowiedzieli się, że poganie i Judejczycy wraz ze swymi władzami zamierzają ich znieważyć i ukamienować,

 i tam głosili Dobrą Nowinę. 

 Ten słuchał Pawła przemawiającego, który spojrzawszy wprost (na) niego i widząc, że ma wiarę zbawienia [uwolnienia, uzdrowienia].

 Na widok tego, co uczynił Paweł, tłumy zaczęły wołać po likaońsku: «bogowie przybrali postać ludzi i zstąpili do nas!» 

 A kapłan Zeusa, który miał świątynię przed miastem, przywiódł przed bramę woły i przyniósł wieńce, i chciał razem z tłumem złożyć ofiarę. 

«Ludzie, dlaczego to robicie! My także jesteśmy ludźmi, podobnie jak wy podlegamy cierpieniom. Nauczamy was, abyście odwrócili się od tych marności do Boga żywego, który stworzył niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich się znajduje.

ale nie przestawał dawać o sobie świadectwa czyniąc dobrze. Zsyłał wam deszcz z nieba i urodzajne lata, karmił was i radością napełniał wasze serca».

Tymczasem nadeszli Judejczycy z Antiochii i z Ikonium. Podburzyli tłum, ukamienowali Pawła i wywlekli go za miasto, sądząc, że nie żyje.

 W tym mieście głosili Dobrą Nowinę i pozyskali wielu uczniów, po czym wrócili do Listry, do Ikonium i do Antiochii, 

Pytam jednak: Czy aż tak się potknęli, że całkiem upadli? Żadną miarą! Ale przez ich przestępstwo zbawienie przypadło w udziale narodom, by ich pobudzić do współzawodnictwa.

Do was zaś, narodów, mówię: będąc posłańcem narodów, przez cały czas chlubię się posługiwaniem swoim

Bo jeżeli ich odrzucenie przyniosło światu pojednanie, to czymże będzie ich przyjęcie, jeżeli nie powstaniem ze śmierci do życia?

Słuchajcie niebiosa, a mówić będę; niech słucha i ziemia wymowy ust moich.

Albowiem imienia Paóskiego będę wzywał; dajcież wielmożność Bogu naszemu,

A upamiętaliby się w sercu swojem w onej ziemi, do której są zaprowadzeni w niewolę, i nawróciliby się, a przepraszaliby cię w ziemi tych, którzy je pojmali, mówiąc: Zgrzeszyliśmy, i źleśmy uczynili, niepobożnieśmy się sprawowali;

A tak nawróciliby się do ciebie z całego serca swego, i z całej duszy swej, w ziemi nieprzyjaciół swoich, którzy je pojmali, a modliliby się tobie, obróciwszy się ku ziemi swej, którąś dał ojcom ich, ku miastu, któreś obrał, i ku domowi, którym zbudował imieniowi twemu:

Ale jeżli się nawrócicie do mnie, a strzedz będziecie przykazaó moich, i czynić je, choćbyście byli wygnani na kraj świata, tedy i stamtąd was zgromadzę, i przyprowadzę was na miejsce, którem obrał, aby tam przebywało imię moje.

O którzyście uszli miecza, idźcie, nie stójcie! wspominajcie z daleka na Pana, a Jeruzalem niech wstępuje na serce wasze.

I wspomną na mię, którzy z was zachowani będą między narodami, u krórych będą w pojmaniu, żem ubolewał nad sercem ich wszetecznem, które odstąpiło odemnie, i nad oczyma ich, które nierząd płodziły, chodząc za plugawemi bałwanami swojemi: i omierzną sami sobie dla złości, które czynili we wszystkich obrzydliwościach swoich.

Bo wywiodę z Jakóba nasienie, a z Judy dzierżawcę gór moich; i posiędą ją wybrani moi, a słudzy moi tam mieszkać będą.

Nie będą robić próżno, ani płodzić będą na postrach; bo będą nasieniem błogosławionych od Pana, oni i potomkowie ich z nimi.

Piotr jednak do nich {powiedział}: skorygujcie [nawróćcie, zmieńcie sposób myślenia], {mówi} i niech się zanurzy [ochrzci] każdy z was w [na] imię Jeszu Pomazańca [Mesjasza, Chrystusa] do [na, dla] odpuszczenia waszych grzechów i otrzymacie [weźmiecie] dar [prezent] Tchnienia [Ducha świętego [wyszczególnionego do czystości].

Wam bowiem jest [należy] obietnica i dzieciom waszym i wszystkim tym (będącym) na daleko [w oddali], ilu [jak wielu] by nie wezwał [powołał, przywołał] Pan Bóg nasz.

Wy jesteście potomkami [dziećmi, synami] proroków [przemawiających] i przymierza, które zawarł [zaplanował, ustanowił] Bóg z waszymi przodkami [ojcami], mówiąc do Awraama: "I przez twoje potomstwo [nasienie, spermę] zostaną pobłogosławione wszystkie narody [rodziny, plemiona, rody] ziemi.'"

Wam pierwszym [najpierw], wzbudziwszy [wskrzesiwszy] Bóg Chłopca [służącego] Swojego [Jego], wysłał Go, błogosławiąc was, w odwracaniu (się) [nawrócenie] każdego od nieprawości [niegodziwości, złości] waszych.

 My właśnie głosimy wam Dobrą Nowinę o obietnicy danej ojcom:

że Bóg spełnił ją wobec nas jako ich dzieci, wskrzesiwszy Jeszu. Tak też jest napisane w psalmie drugim: Ty jesteś moim Synem, Jam Ciebie dziś zrodził. 

 Jeżeli bowiem pierwocina [zaczyn] jest święta, to i ciasto; jeżeli korzeń jest święty, to i gałęzie. 

Jeżeli zaś niektóre gałęzie zostały odcięte, a na ich miejsce zostałeś wszczepiony ty, który byłeś dziczką oliwną, i razem z tym samym korzeniem złączony na równi z nimi czerpałeś soki oliwne,

Albowiem jeżeli ty zostałeś odcięty od naturalnej dla ciebie dziczki oliwnej i przeciw naturze wszczepiony zostałeś w oliwkę szlachetną, o ileż łatwiej mogą być wszczepieni w swoją własną oliwkę ci, którzy do niej należą z natury.